Ourtigo-brulanto
Urtica urens
Urticaceae
Àutri noum : Ourtigo-menudo, Urtìo-greiseisso, Ourtigo.
Noms en français : Ortie brûlante, Petite Ortie.
Descripcioun :Aquesto ourtigo se destrìo de la mai coumuno (l'ourtigano) qu'èi bèn mai pichoto, si fueio soun tant largo que longo e fai de flour en grapo simplo e pas tant longo. L'ourtigo-menudo se derraba eisamen qu'es uno planto annalo au contro de U. dioica.
Usanço :Coume devès lou saupre, li jouìni fueio d' ourtigo soun bono à manja, un pau coume d'espinarc, mai peréu en soupo, purèio, ensalado. L'ourtigo-menudo èi vertuouso contro li proublèmo de ren e li mau d'os (tisano vo loucioun). A passa tèms se dounavo i gabre (M.) e i galino. A Bedouin, se fasié uno maceracioun d'ourtigo pèr lucha contro li nieroun ço que se fai tourna mai.
Port : Erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Urtica
Famiho : Urticaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1700 m
Aparado : Noun
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Champ
Estànci :
Pancaro entresigna
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Urtica urens L., 1753
Tueis
Taxus baccata
Taxaceae
Àutri noum : Liéu, Ife, Aubre-de-vido, Ourmin, Bos-de-la-santo-Baumo.
Noms en français : If, If commun.
Descripcioun :Lou tueis, aubre que se rescontre dins li relarg umide de colo, èi pas di mai coumun. Defèt es esta derraba pèr li païsan que si fueio soun proun empouisounanto pèr li bèsti. Se recounèis à la coulour roujo de soun pège e à si fueio en aguio, bèn verdo dessubre e mai claro dessouto. Li pèd mascle e femello soun diferènt. Li femello porton, au mes d'avoust li "fru" roujo (arile) .
Usanço :La planto es empouisounanto dins tóuti si partido aleva l'arile roujo qu'èi poussible de manja pèr eisèmple en counfituro. Avisas-vous de pas garda la grano negro (fotò) ! D'ùni produ chimi dóu tueis soun estudia que poudrien èstre bon pèr lucha contro lou cancèr (taxol).
Port : Aubre
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : aguio escaumo
Tipe bioulougico : Pancaro entresigna
Cicle bioulougico : Pancaro entresigna
Gènre : Taxus
Famiho : Taxaceae
Coulour de la flour :
Brunello
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Colo
- Basso mountagno
- Ribiero
Estànci :
Pancaro entresigna
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Taxus baccata L., 1753